Çevremizdeki Köyler
KÜTAHYA İLİNE BAĞLI MUHACİR KÖYLERİ :\r\nYENİKIZILCAÖREN (Hamidiye) ;1303-1887 de (Bulgaristan''-Osmanpazarı kasabası)\r\nYAZILCA ; 1318-1902 de (Bulgaristan),\r\nSÖĞÜTYAYLASI ; 1900 yılında (Razgrad-Bulgaristan),\r\nNUSRET ; 1320-1904'' de (Bulgaristan'' ın Silistre kasabası)\r\nLÜTFİYE ; 1307-1891'' de (Bulgaristan)\r\nİNCİK ; 1302-1886'' da (Bulgaristan)\r\nHAMİDİYEKIZILCAÖREN ; 1319-1903'' de (Bulgaristan)\r\nAKPINAR ; 1302-1886'' da (Bulgaristan)\r\nAHMETOĞLU ; 1302-1886 (Bulgaristan)\r\nBATAK(Aydınlar)(Kütahya-Altıntaş) ; 1890'' da (Bulgaristan) Vakıflar Genel Müdürlüğü Kütahya''nın Altuntaş Nahiyesi''ne bağlı Vakıflar listesinin 187 Esas No, 37 Sıra No'' da, Batak Köyü Camii Vakfı kaydı vardır.(5)\r\nBAŞÖREN ; 1880'' de (Bulgaristan)\r\nBELCE ; 1881'' de (Bulgaristan)\r\nCİRLEK (Kütahya-Altıntaş) ; 1892'' de (Bulgaristan),Kütahya''nın Altuntaş Nahiyesi''ne bağlı Vakıflar listesinin 187 Esas No, 510 Sıra No'' da, Cirlek Köyü Camii vakfı kaydı vardır.(5)\r\nSABUNCUPINAR ; 1303'' de (Bulgaristan)\r\nMAHMUDİYE ; 1890'' da (Bulgaristan)\r\nMECİDİYE(Uyuzpınarı) (Kütahya-Altıntaş) ; 1908'' de (Bulgaristan)\r\nKöyün Kuruluş Belgesi\r\nBelge No : 1\r\nBelge Kodu : Y.MTV.\r\nDosya No : 290\r\nVesika No : 165\r\nTarihi : 20 N. 1324 Hicri. 7 Kasım 1906 Miladi\r\nÖzet : Kütahya''nın Altuntaş Nahiyesi(ne bağlı Çal ve Genişler köyleri arasında Uyus Pınarı mahalline yerleştirilecek olan muhacirler için, on yedi hanenin inşaatına başlanması esnasında kurbanlar kesilerek Devlete ve Padişaha dualarda bulunulması.\r\nMuhaciri-i İslamiye Komisyonu Âlisi\r\nVakıflar genel Müdürlüğü, Kütahya Merkezine bağlı Vakıflar listesinin 187 Esas No, 252 Sıra No'' da, Mecidiye Köyü Camii Vakfı kaydı vardır.(5)\r\nYine, Vakıflar genel Müdürlüğü, Kütahya Merkezine bağlı Vakıflar listesinin 195 Esas No, 811 Sıra No'' da, Mecidiye Köyü Camii Şerifi için İbrahimoğlu Yusuf Yusuf Efendi İbni Süleyman''ın bin beş yüz kuruş Para Vakfı kaydı vardır.(5)\r\nOSMANİYE(Sınkılar) (Kütahya-Altıntaş) ; 1303'' te (Bulgaristan) Vakıflar genel Müdürlüğü, Kütahya Merkezine bağlı Vakıflar listesinin 187 Esas No, 254 Sıra No'' da Osmaniye Köyü Camii Vakfı kaydı vardır.(5)\r\nKÖRPE ; 1886'' da (Bulgaristan)\r\nYENİBOSNA ; 1885'' te (Bosna)\r\nTEŞVİKİYE (Avdan) ; 1313-1897'' de (Bulgaristan)\r\nSAKA ; 1303-1887'' de (Becenova-Şumnu-Bulgaristan)\r\nSÖKMEN ; (Bulgaristan)\r\nMUHATBOĞAZI ; 1303-1887'' de (Bulgaristan)\r\nKIZILPINAR(Makasalan) ; 1307-1891'' de (Bulgaristan)\r\nKIZKADIN (Şanlıyurt) ; Köyün kuruluş tarihi bilinmemekle beraber, eski yerleşim yerine Bulgaristan'' dan gelen muhacirler yerleşmişlerdir.(1)\r\nKİRAZLI ; 1302-1887'' de (Bulgaristan)\r\nKAYNARCA ; 1307-1891'' de (Bulgaristan)\r\nİHSANİYE (İsmailcik) ; 1305-1889'' da (Bulgaristan)\r\nHAYMANA ; 1893'' te (Bulgaristan)\r\nGÖÇRİ ; 1850'' de (Bulgaristan)\r\nFİNCANBURNU ; 1309-1893''te (Bulgaristan-Silistre)\r\nÇİFTEOLUKLAR (OLUKLAR) ; 1303-1887'' de (Bulgaristan-Rusçuk)\r\nÇAYCA ; 1310-1894'' te (Bulgaristan)\r\nANASULTAN ; 1306-1890'' da (Bulgaristan)\r\nAHILAR YAYLASI (Kum Yurdu) ; 1309-1893'' te,(Bulgaristan)\r\nPUSAN ; 1884'' te (Bulgaristan) Altıntaş İlçesinin kuruluşundan önce Pusan Köyü Kütahya merkezine bağlıdır. Vakıflar genel Müdürlüğü, Kütahya Merkezine bağlı Vakıflar listesinin 192 Esas No, 146 Sıra No'' da, Pusan Köyü Camii Şerif Vakfı kaydı vardır.(5)\r\nSADIKKIRI ; 1317-1901'' de (Bulgaristan) Vakıflar genel Müdürlüğü, Kütahya Merkezine bağlı Vakıflar listesinin 187 Esas No, 261 Sıra No'' da, Sadıkkırı Köyü Camii Vakfı kaydı vardır.(2)\r\nŞEYHALİ ; 1303-1887'' de (Bulgaristan-Kızanlık)\r\nYUMAKLI ; 1890'' da (Bulgaristan).(1)\r\nDOMBAYÇAYIRI ; (Şu anda Bilecik/Bozüyük ilçesine bağlı) 1891-1893 de (Eski Cuma-Bulgaristan)(2)\r\nERİKLİ KÖYÜ, (Şu anda Bilecik/Bozüyük ilçesine bağlı) (Eski Cuma-Sarsıplı Köyü.(3)\r\n \r\n \r\nYERLİ KÖYLER :\r\nSOFÇU ; Halk yerlidir. Köy 1256-1841 tarihinde kurulmuştur. Evvelce kuruluş tarihi bilinmeyen, dağ dibinde küçük bir köy iken su kıtlığından bu günkü yerine taşınmıştır. \r\nKARSAK ; Halk yerlidir, 1730'' da kurulmuştur.\r\nKars adı milattan önce 130-127 tarihleri arasında Kafkas Dağları''nın kuzeyinden Dağıstan''dan gelerek bu havalide yerleşen Bulgar Türkleri''nin "Velentur" boyunun "Karsak oymağından" gelmektedir.
Kaşgarlı Mahmut Kars kelimesi için: "deve veya koyun yününden yapılan elbise ve karsak, derisinden güzel kürk yapılan bir hayvan, bozkır tilkisi" demektedir.
Türkiye'' de bundan daha eski "Türkçe" isim taşıyan bir şehrimiz daha yoktur.
Eski Türkçe''de "Karsak" karnının altı beyaz 75-80 cm. boyundaki çöl tilkisinin adıdır. Bu hayvanı totem edindiklerinden Kıpçaklar''ın "Karsak " boyuna da bu ad verilmiştir.
Buhara''lı Şeyh Süleyman da Kars''a; "Şal, kuşak, dokuma, belbağı, futa, miyanbet, karsak, tilki" demektedir.
Batlamyus Kars''a; "Khorsa", Strabom ise; "Khorzene" demektedir. Bir söylentiye göre de: Gürcü dilinde "Kapı kenti" anlamına gelen "Karis Kalaki"den gelmektedir.
Türkistan''da bir su , Dağıstan''da bir köy, Bursa, Kahramanmaraş, Adana, Silifke, Tortum, Tercan, Afyon, Bolu ve Ankara''da birer köy; Ural Irmağı civarında bir göl, köy ve dağ; Makü Bölgesi''nde bir kışlak adıdır.
Çıldır Gölü kuzeyinde ve ortasından devlet sınırı geçen Sodalı Göl''ün kuzeyindeki Karsak, Karzak Kasabası ile Karsak Gölü adları da Bulgar göçebelerinden kalmadır.
İlk olarak 7. Asırda Gevond, Kars şehri adından bahsetmiştir.\r\nEYNEGAZİ ; Halk yerlidir, 670-1254'' te kurulmuştur.\r\nAnadolu''nun Türkleşmesinde, yerleşim yerlerinin oluşturulmasında etkili olan Horasan çıkışlı Ahi Baba, Dede, Eren ve Derviş Gazi sıfatını taşıyan Emir''ler, Marmara bölgesinin fethinden önce İç Anadolu ve Ege bölgesinde görülen, daha sonra Marmara ve Balkanlara uzanan coğrafya içinde etkili olan bu Türkmen liderleri Alperenlerin isimleri, kurdukları köylerde, yerleşime açtığı birimlerde, Dağlarda ve tepelerde yaşatılmaktadır.\r\nEYNE HAN\r\nEge''nin Türkleşmesinde rol oynayan 1. grup fatih ve Dervişlerinin arasında Eynehan adı da vardır. Bu savaşçı lider Türkmen Emir''ler bazen Kara, bazen Kurt, bazen de dini bir sıfat olan Gazi ünvanını almışlardır.\r\n14. ve 15. yy.''da Batı Anadolu''da Tekke ve Zaviyeler listesinde Aydın''da İne Gazi Zaviye''sinin varlığı, bu Derviş Gazinin de geniş coğrafyada etkili olduğunu göstermektedir.(4)\r\nYONCALI ; Halk yerlidir, 1690'' da kurulmuştur.(1)
Kaynak ;
1- 1. ci 5000 Köyün Etüdü. Ziraat Vekaleti Köy Etüdleri Bürosu Yayınları 1941 Ankara)
2- Hüdâvendigâr Vilâyeti İmâr Faaliyetleri Defteri 1891-1893 U.Ü.İl.Fak. Dergisi Sayı 5 Yıl 1993. Defter Bursa Müzesi Kütüphanesi 431 numarada kayıtlıdır. Tercüme eden Dr. Mefail Hızlı U.Ü.İlahiyat Fak.İslam Tarihi Anabilim Dalı Öğretim Görevlisi-1993
3- Erikli Köylülerinin ifadeleri.
4- Ege''nin Gizli Tarihi Horasaniler. A.Münir ARMAĞAN\r\n5- Osmanlı Arşiv Belgelerinde Kütahya Vakıfları 3. Cilt Dr. Atilla Batur, Yrd. Doç. Dr. Cevdet Dadaş, Dr. İsmail Yücedağ
Derleyen ; Ali Osman GÜRCAN Veteriner Sağlık Teknikeri
Ali Osman GÜRCAN yazdı.
24/05/2021 1780Ali Osman GÜRCAN yazdı.
24/05/2021 2024